RAG dla kancelarii – Jak AI wspiera prawników w skutecznym zarządzaniu wiedzą prawną?
07.09.2024 r.5 minuty czytania
Wybór odpowiedniej formy działalności gospodarczej jest jednym z pierwszych kroków, które powinien podjąć przedsiębiorca. Znaczenie tej decyzji wynika z wielu czynników; należą do nich m.in. reguły odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązania, sposób reprezentowania podmiotu oraz elastyczność kształtowania struktury wewnętrznej. Powyższe zagadnienia są przedmiotem prawa gospodarczego i handlowego, którego kluczowym źródłem jest ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeksy spółek handlowych (dalej: KSH). Prawnik, udzielając porady odnośnie optymalnej formy działalności gospodarczej, musi odznaczać się dużą biegłością w przywołanej regulacji. Wiąże się to z koniecznością znajomości doktryny, orzecznictwa i śledzeniem nowelizacji.
Skorzystaj z darmowej wersji dzięki, której poznasz nasze możliwości i przekonasz się do Gaius-Lex.
Przykładem istotnej zmiany w polskim porządku prawnym, która narzuciła potrzebę aktualizacji wiedzy o spółkach kapitałowych, było wejście w życie ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. W jej ramach wprowadzono nowy rodzaj spółki kapitałowej – prostą spółkę akcyjną (dalej: PSA). Spowodowało to otwarcie dyskusji o jej zaletach i wadach, a także nasunęło pytanie o rozróżnienie między modelem działalności gospodarczej uzasadniającym skorzystanie z PSA a tym, który przemawia za spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: z o.o.) albo spółką akcyjną (dalej: SA). Możliwości, jakie oferują systemy zasilane przez sztuczną inteligencję stanowią świetne rozwiązanie dla wspomożenia prawnika w odpowiedzi na powyższe pytanie jak i każdy analogiczny problem.
Spółki w polskim prawie dzielą się na spółki osobowe oraz wspomniane już spółki kapitałowe. Do pierwszej grupy zaliczą się: spółka jawna (tytuł II dział I KSH), spółka partnerska (tytuł II dział II KSH), spółka komandytowa (tytuł II dział III KSH), spółka komandytowo-akcyjna (tytuł II dział IV KSH), do drugiej grupy należą natomiast: spółka z o.o (tytuł III dział I KSH), PSA (tytuł III dział Ia KSH) i SA (tytuł III dział II KSH). Ponadto w prawie cywilnym występuje konstrukcja spółki cywilnej (Księga III, tytuł XXXI KC), która jest rodzajem umowy zawieranej między wspólnikami do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego (art. 860 § 1 KC). Co więcej, istnieje możliwość prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej. Doradzając klientowi odnośnie najlepszej formy prawnej dla jego działalności, trzeba wziąć pod uwagę zarówno czynniki obiektywne (np. wspomniane na wstępie reguły odpowiedzialności), jak i subiektywne (preferencje klienta). W obrocie gospodarczym występują również spółki będące w różnych relacjach z innymi spółkami (spółki dominujące i zależne – w tym w ramach grupy spółek, a także spółki powiązane). Przykładowo można spotkać się z konstrukcją spółki z o.o. spółki komandytowej, która charakteryzuje się tym, iż komplementariuszem spółki komandytowej (wspólnikiem odpowiadającym bez ograniczeń zgodnie z art. 102 KSH) jest spółka z o.o. Powoduje to powstanie sytuacji, w której wspólnicy spółki z o.o. sami nie występują w roli komplementariusza, zaś ich odpowiedzialność za zobowiązania spółki z o.o. nie występuje zgodnie z art. 151 § 4 KSH.
Korzystając z systemu Gaius Lex, prawnik może znacznie usprawnić swoją pracę w zakresie analizy zaprezentowanych powyżej aspektów wyboru formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej przez klienta. Po wprowadzeniu do systemu opisu stanu faktycznego i zleceniu przeprowadzenia oceny wad i zalet poszczególnych form prawnych wygenerowana zostanie kompleksowa odpowiedź. Przykładowo można wprowadzić następujący stan faktyczny: „panowie Piotr X., Marek Y. i Mateusz Z. chcą zainwestować nie więcej niż po 4 tys. zł, mają innowacyjny pomysł i pragną go wdrożyć. Planują szybko pozyskać kapitał, ale kluczowe jest dla nich uniknięcie utraty kontroli nad spółką w wyniku dołączenia dalszych inwestorów”. System Gaius Lex w takiej sytuacji zaproponował wybór spółki z o.o. Poza uargumentowaniem tej decyzji, może on również wskazać instytucje prawne przydatne dla osiągnięcia pożądanych rezultatów. Przykładowo zaproponował zawarcie w umowie spółki postanowień odnośnie zróżnicowania prawa głosu wynikającego z udziałów w spółce, które mogłoby zabezpieczyć założycieli przed utratą kontroli.
Wraz z przystąpieniem do Unii Europejskiej (dalej: UE), w Polsce obok krajowego porządku prawnego, obowiązuje również porządek unijny. Zasadnicze znaczenia dla prawa unijnego ma prawo pierwotne, na które składają się przede wszystkim traktaty – Traktat o Unii Europejskiej (TUE) i Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). W art. 49 TFUE wyrażona jest swoboda przedsiębiorczości i zakaz jej ograniczenia przez państwa członkowskie. Obejmuje ona m.in. zakładanie i zarządzanie przedsiębiorstwami, zwłaszcza spółkami. Oznacza to, iż w wypadku występowania korzystnej formy prawnej, odpowiadającej specyfice konkretnej działalności gospodarczej, w innym państwie członkowskim UE, polski przedsiębiorca może zdecydować się na rozpoczęcie tam działalności. W wypadku pomocy prawnej przy założeniu spółki lub otworzeniu filii przez przedsiębiorcę poza Polską pojawia się konieczność, aby zajmujący się taką sprawą prawnik znał również obowiązujące tam prawo gospodarcze i handlowe. Znajomość porządku prawnego wszystkich państw członkowskich UE jest niemożliwa dla człowieka, jednakże z pomocą przychodzi sztuczna inteligencja. System Gaius Lex może przeanalizować stosowne akty prawne z innego kraju oraz przeprowadzić porównanie wyrażonych w nich instytucji prawnych z instytucjami z prawa polskiego. Przykładowo można polecić systemowi zasilanemu przez AI porównanie tzw. mini-GmbH (inaczej UG) – będącej uproszczoną formą GmbH (stanowiącej w prawie niemieckim odpowiednik polskiej spółki z o.o.) z PSA. Po przekazaniu do bazy dokumentów niemieckiej ustawy – akt o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (Gesetz betreffend die Gesellschaften mit beschränkter Haftung – GmbHG), system Gaius Lex wygeneruje odpowiedź. Wśród cech, które zbliżają do siebie oba rodzaje spółek, system wyszczególnił kapitał zakładowy. W wypadku mini-GmbH wynosi on 1 euro (choć występuje obowiązek oszczędzania, celem jego podwyższenia do kapitału zwykłej spółki GmbH), zaś dla PSA jego wysokość to 1 zł.
Wykorzystanie systemu Gaius Lex do poszukiwania odpowiedniej formy prawnej dla prowadzania działalności gospodarczej, pozwala na sprawne osiągnięcie jak najlepszych rezultatów. Otwierające się możliwości mają potencjał, aby przynieść rewolucyjne zmiany w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej w innych państwach przez przedsiębiorców, wspartych doradztwem polskich prawników.
5 minuty czytania
6 minuty czytania